Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılardan etkilenen vilayetler ortasındaki Diyarbakır’da 1’i boş, 7 bina yıkıldı. 414 kişi hayatını kaybetti, 912 kişi de yaralandı. Yenişehir ilçesinde kentin birinci alışveriş merkezi olarak 1999 yılında hizmete giren, 4 katı alışveriş merkezi olup, 8 katı da 128 daireden oluşan 4 bloklu Galeria Sitesi’nin 1 bloku, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların birincisinde yıkıldı. Sitede 89 kişi hayatını yitirdi, 22 kişi de yaralandı. Başka 3 blok da denetimli halde yıkıldı. Yıkımın akabinde başlayan enkaz kaldırma çalışmaları savcılığın yapacağı taban etüdü incelemesi nedeniyle durduruldu. İş makinaları bölgeden ayrılırken, yapılacak incelemenin akabinde enkaz kaldırma çalışmalarının süreceği öğrenildi. Mülk sahipleri de enkaz kaldırma çalışmalarının akabinde alana park yapılacağı argümanları üzerine tıpkı yere yine bina yapılması için ‘Galeria Mülk Sahipleri Platformu’nu kurdu.
‘BAŞKALARININ MAĞDURİYETİNİN ÜZERİNDEN PARK OLSUN DEMELERİ YANLIŞSIZ DEĞİL’
Mülk sahiplerinden Abdulkadir Aydın (65) yıkılan Galeria Sitesi’nin alışveriş merkezi kısmında 2 sinema salonu olduğunu belirterek, “Birinin mülkiyeti bana aitti. Maalesef zelzelede o da yıkıldı. Savcılık kararıyla buranın çalışmaları durduruldu. Zira taban etüt çalışmaları ve kolonların kesildiği savından ötürü çalışmalar yapılıyor. Bu incelemenin akabinde buradaki molozlar tekrar kaldırılacak. Biz burada büyük mağduriyet yaşadık. Birçok insanın tek mal varlığı burasıydı. Bu mağduriyetlere daha deva ve teklifler bulunmadan etraftaki iş yerleri ya da kimi binalarda kalanlar, önlerinin açılması için park tekliflerinde bulunmuş. Bu kabul edilebilecek bir durum değil. Savcılık incelemesinin akabinde bu tabanda tekrar yapı yapılabilir mi, yapılamaz mı, çıkacak incelemenin akabinde bizim de tekliflerimiz var. Bizim buranın tekrar eski duruma getirilmesi konusunda uğraşlarımız var. Bu mevzuyla ilgili bir platform da kurduk. Bu platformla Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü, AFAD ve bakanlıklarla çalışmalarımız var. Şimdiden birtakım insanların diğerlerinin mağduriyetinin üzerinden park olsun demeleri gerçek değil. Bu toplumsal bir meseledir. Bu toplumun içerisinden yüzlerce insan mağdur olmuş. Bu mağduriyetlerin bir an evvel giderilmesi için çalışma yapılması lazım” diye konuştu.
‘UYGUN KALİTEDE YERİ GÜZELLEŞTİREREK BİNA YAPMAMIZ MÜMKÜN’
Dicle Üniversitesi Maden Mühendisliği Kısmı Genel Jeoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Kavak ise Galeria Sitesi yapılırken gerek zeminsel gerekse temelsel alanda ve inşa esnasında yapılan yanılgılar nedeniyle yıkımın olduğunu söz ederek, “Bu yanılgılar yapılmamış olsaydı bina şu an sağlam ve yerinde olacaktı. Makus yerde ve âlâ tabanda de bina yapılması mümkündür. Uygun kalitede yeri güzelleştirerek bina yapmamız mümkün. Bunu yapmamız maliyetleri artıyor. Galeria Sitesi’nde zeminsel meseleler, alüvyal alan vardı. Yer altı suyunun hala temelde bulunması önemli birtakım temel sıkıntılar yaratacaktır. Şayet tekrardan bina yapılacaksa yer etüdünün ayrıntılı bir halde yapılması gerekmektedir. Yer etüdünün bilgilerine bağlı olarak alüvyal alanının büsbütün temizlenmesi gerekiyor. Sağlam tabana inilebiliyorsa inilebilir. Oradaki yer altı suyunun mutlak suretle uygunlaştırılması lazım. Değişik prosedürlerle yerin altında sızıntı halinde yahut birtakım düzeylerde su olsa oradan uzaklaştırılması gerekiyor. Bunun yanı sıra şayet ki bunların imkanı mümkün değilse fore kazık sistemi ile ana kayaya erişmemiz lazım. Ana kayaya eriştikten sonra fore kazıkları ana kayaya, temeli birbirine bağlayıp bir halde su basma tertibatını gerçekleştirmemiz lazım. Su basma tertibatından sonra uygun demir, uygun beton, uygun kalitede betonun dökülmesiyle çok hoş, sağlıklı bir formda bir bina olacaktır” tabirlerini kullandı.
Galeria Sitesi yapılmadan evvel arazinin bataklık olduğu sözleri de soruşturma kapsamında hazırlanan eksper raporuna da yansımıştı. Raporda bilgi sahibi olarak sözüne başvurulan S.S.’nin, “Bu site yapılmadan evvel yerde Yıldız Otoparkı, Yıldız Yazlık Sineması ve Yıldız Havuzu vardı. Arazi o vakit bataklıktı” kelamlarının de yer değerlendirmesi konusunda hayli kıymetli olduğu vurgulanmıştı. (DHA)
