Yaz mevsimiyle birlikte yosunlaşmanın ve alg çoğalmasının getirdiği sorunlarla boğuşan Marmara Denizi’nde sayıları mevsimsel olarak artan pusula deniz anası yoğunluğu yaşanıyor. Suda muhteşem bir görüntüye sahip olan deniz anası adeta zehir saçıyor.
Akıntıyla sudaki dansı çok güzel olan ama mikroskobik yakıcı kapsülleriyle insan için tehdit oluşturan pusula denizanası sıklıkla dalgıçların derinlere inişine eşlik ediyor. Pusula deniz anasının kapsülleriyle temastan kaçınılması gerektiğini belirten İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, “Değdiği yerde acı veren, kaşınan isilikler oluşur. Fakat alerjik bünyeli insanlarda bu zehirin etkisi daha kuvvetli olabilir. Ayrıca göz, burun ve ağız çevresi gibi hassas bölgelerin temasından da kaçınılmalıdır.” dedi.
ZEHRİN ETKİSİ ARTAR SAKIN YAPMAYIN
Deniz Kartalı sitesine konuşan Prof. Okyar, “Tüm denizanalarında olduğu gibi bu türde de düşmanlarından korunmak ve avlarını yakalamaya yarayan mikroskobik organ olan yakıcı kapsüller bulunur. Yakıcı hücreler tentakül dediğimiz dokunaçlarda ve vücudunun etrafında yer alır. Yakıcı hücrelerin insana teması ile görülen etkileri, yanma ve kaşınmadır. Bu denizanasının değdiği yerde biraz acı veren, kaşınan isilikler oluşur. Fakat alerjik bünyeli insanlarda bu zehirin etkisi daha kuvvetli olabilir. Ayrıca göz, burun ve ağız çevresi gibi hassas bölgelerin temasından da kaçınılmalıdır.
Temas edilen yere hiç bir şekilde tatlı su değdirilmemelidir. Tatlı su ve duş zehir’in daha aktif bir duruma gelmesini sağlar. Temas eden bölgeyi deniz suyu ile yıkadıktan sonra amonyak veya sirke dökülür. İlk tedaviden sonra yanma ve kaşıntıyı almak için lokal anestezik madde (örn. lidokain) içeren merhemler kullanabilir. En son olarak, sağlık açısından herhangi bir endişe taşımamak adına en yakın bir sağlık ocağına başvurulabilir.”
PUSULA DENİZ ANASI NEDİR?
Pusula denizanası, Atlantik ve Akdeniz sularında yaygın olan ve belirgin pusula şeklindeki desenleriyle tanınan bir denizanası türüdür. Chrysaora hysoscella olarak bilinen bu tür, estetik görünümünün ötesinde ciddi tehlikeler barındırır. Zehirli dokunaçları, insanlarda ağrı, kızarıklık ve şişmeye neden olabilir, hatta bazı durumlarda daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Özellikle yaz aylarında kıyı şeritlerinde daha sık görülür ve yüzücüler için potansiyel bir tehdit oluşturur. Turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin, plajlarda gerekli uyarıları yaparak ve acil durum müdahale ekiplerini hazır tutarak, ziyaretçilerin güvenliğini sağlamaları önemlidir. Pusula denizanası, doğanın bir parçası olarak ekosistemdeki rolünü sürdürürken, insan sağlığına yönelik riskleri de göz önünde bulundurulmalıdır.
