Aslıhan Altay Karataş – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhuriyet’in ikinci yüzyılının birinci kabinesinde ulusal güvenlikten sorumlu bakanlarda değerli bir değişikliğe gitti. Öncelikle terörle çabanın en kritik ismi MİT Lideri Hakan Fidan’ı Dışişleri Bakanlığı’na atayarak dünyaya değerli bir ileti verdi. Tekrar terörle çabanın en kıymetli kalesi Ulusal Savunma Bakanlığı’na 2018 yılından beri orduyu yöneten Genelkurmay Lideri Orgeneral Yaşar Güler’i getirdi.
TİKA’DAN MİT’E
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “sır küpüm” olarak nitelediği Fidan, son yıllarda terör örgütlerinin başkan takımına yönelik istihbarat takviyeli nokta operasyonlarla büyük muvaffakiyet sağlamıştı. Fidan, terörle çabaya bir asker olarak da hizmet vermiş, 1986-2001 yılları ortasında Türk Silahlı Kuvvetleri’nde 15 yıl astsubay olarak misyon yapmıştı. Dış siyasete da yabancı olmayan Fidan, AK Parti iktidarının birinci devrinde TİKA Başkanlığı yapmış, birçok ülkede proje ve faaliyetler yürüten bu kurumla dış siyasete ısınmıştı. Bilhassa Balkanlar, Afrika ve Orta Asya ülkelerinde takdir toplayan faaliyetleri olan TİKA, Fidan’ın başkanlığı periyodunda Türkiye’ye, OECD nezdinde “donör” (yardım veren) ülke sıfatını kazandırmıştı. Nisan 2009’da MİT Müsteşar Yardımcılığı’na atanan Fidan, bir yıl sonra 42 yaşında MİT Müsteşarı olmuş ve teşkilat tarihine “en genç müsteşar” olarak geçmişti. Fidan’ın MİT’in başına gelmesine İsrail reaksiyon göstermiş, periyodun İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak “İran destekçisi bir adam Türkiye Mossad’ının başına atandı” açıklamasını yapmıştı.
GESKOM BAĞLANDI
Fidan’ın devrinde, Türkiye’nin en yüksek kapasiteli istihbarat ve dinleme üssü olarak bilinen Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığı (GESKOM) MİT Müsteşarlığı’na bağlanmıştı. Fidan’ın istihbarat ve dış siyasete ilgisi, akademik hayatında da izlerini göstermişti. Bilkent Üniversitesi’nde 2000 yılında milletlerarası bağlar alanında yüksek lisans, 2006 yılında da doktora yapan Fidan, master tezini “İstihbarat ve Dış Siyaset: İngiliz, Amerikan ve Türk İstihbarat Sistemleri’nin Mukayesesi”, doktora tezini de “Bilgi Çağında Diplomasi: Milletlerarası Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı” başlığıyla vermişti.
REFORM ÖNERİSİ
Yüksek lisans tezinde farklı istihbarat teşkilatlarını inceleyerek MİT’in eksiklerine işaret eden Fidan, sağlam bir dış siyaset oluşturabilmek için güçlü dış istihbarata sahip olmak gerektiğini savunmuştu. “Türk istihbarat sistemi için ıslahat kaçınılmazdır” tespitini yapan Fidan, “Türkiye’nin, yakın etrafıyla ilgilenmek, yurt dışındaki Türklerin haklarını korumak, ulusal çıkarlara karşı yükselen tehditleri erken saptamak, dünyanın her yerindeki Türk yatırımlarını ve iş adamlarını korumak ve Türk dış siyasetinin planlanması için güçlü ve kesin istihbarat sağlamak için güçlü bir dış istihbarat ajansına muhtaçlığı vardır” görüşünü lisana getirmişti.
Kabinede en merakla beklenen koltuklardan İçişleri Bakanlığı’na da Süleyman Soylu’nun yerine İstanbul Valisi Ali Yerlikaya oturdu.
MİT BAŞKANLIĞI İÇİN KALIN’IN İSMİ GEÇİYOR
Fidan’ın yerine MİT Başkanlığı’na, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın en yakınında ve en güvendiği isimlerden Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın atanması bekleniyor. MİT Lideri olacağı istikametindeki haberlerin toplumsal medyada yayılması üzerine dün Kalın, toplumsal medya profilindeki fotoğrafını değiştirdi. Yeni profil resmi olarak, siyah rengin hâkim olduğu yarı karanlık bir fotoğrafı tercih etti.
