Samsun’da sağanağın neden olduğu selde, 1 kişi öldü, çok sayıda mesken ve iş yerini su bastı, tarım toprakları su altında kaldı. Selin yaralarının sarılmaya başlandığı kentte Meteoroloji Genel Müdürlüğü datalarına nazaran, 4- 6 Haziran 2023 tarihleri ortasındaki metrekareye yaklaşık 68 mm yağış düştü. Bu sayının, son 93 yılın ortalamasının 1,5 katı olduğu belirtildi. 1929-2022 tarihleri ortasında Samsun’da haziran ayı yağış ortalamasının metrekareye 46,2 mm olarak ölçüldüğü bildirildi.
‘TEMMUZ KURAK, AĞUSTOS YAĞIŞLI GEÇEBİLİR’
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Kısım Lideri Prof. Dr. Yusuf Demir, alınan yağış ölçüsünün, ziraî alanlarda aksiliğe yol açtığını, ekim, dikim, hasat ve bakım faaliyetlerinin aksadığını söyledi. Karadeniz’de ani gelişen yağışların evvelki yıllara nazaran bu yıl erken geldiğini söyleyen Prof. Dr. Demir, “Yaklaşık 1 ay evvel, Karadeniz başta olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesinde yaz aylarında önemli manada yağış rejimi değişimi ve buna bağlı olarak da ani sellerin yaşanabileceğini söylemiştik. Ani yağış bilhassa de Karadeniz Bölgesi’nde tesirli oldu. Bu tesir hem ziraî hem de fiziki açıdan verdiği ziyandan ötürü kıymetliydi. Ziraî açıdan baktığımızda son 3 ayda, Türkiye’nin neredeyse 4’te 3’ünün nemli ve yağışlı geçtiğini gördük. Bu da ekim, dikim ve hasadı değerli derecede etkiliyor. Ayrıyeten eserlerin sağlıklı elde edilmesi, randıman düşüşü ve randıman kaybı üzere önemli sonuçlar da doğuruyor. Vatandaşın önemli gelir kaynağı olan çilek, dut, kiraz üzere meyveler; mevsimsel sebzelerin ekim ve dikimi önemli manada etkileniyor. Bu süreç, El Nino dediğimiz iklim tesiri ve global iklim ile bir arada bu sene çok dalgalı bir tesir göstermeye başladı. Önümüzdeki devirde de bu dalgalı sürecin devam edeceği iddia ediliyor. Yapılan hesaplama ve modellemeler haziran ayının yağışlı ve serin geçeceğini, temmuz ayında önemli bir kuraklık yaşanacağını, ağustos ayından itibaren ise tekrar bir soğuma ve yağış olacağı bekleniyor” dedi.
‘ANİ YAĞIŞLARIN ZİRAÎ ÜRETİME YARARI YOK’
Haziran ayı içerisinde tekrar ani yağışların görülebileceğini varsayım ettiklerini söyleyen Prof. Dr. Demir, “Ağustos ayı ortası ve sonrası Karadeniz Bölgesi için sel riski oluşturan tarihler. Bu tarihlerde alınan yağışlar, tarlaların ekim-dikim ve hasadını, meyvelerin kalite, tat ve olgunlaşmasını etkiliyor. Birebir vakitte da çabayı zorlaştırıyor. Zira nemli ve yağışlı hava böceklerin artmasına, hastalıkların artmasına neden oluyor. Hastalıkla gayret zorlaşıyor ve çaba sırasında kullanılan ilacın etrafa de tesiri var. Yani çok istikametli bir tesirden bahsetmek mümkün. Yaşanılan bu süreç ziraî açıdan güçlü geçiyor. Mevsimler kaydığı için baharın başlangıcını yaşıyor üzereyiz. Yaz ayının birinci periyoduna girmiş olmamıza karşın şimdi yazı göremedik. Çiftçilerimizin, üreticilerimiz ve yöneticilerimizin hazırlıklı olması lazım. Tarım ve Orman Bakanlığımızın Karadeniz özelinde bilhassa de sel felaketinin yaşandığı bölgeler için tarımı masaya yatırıp ele alması lazım. Zira önümüzdeki süreç kolay geçmeyecek. Biz yağışları bahar ayında bekliyorduk lakin ani düşen yağış hiçbir vakit ziraî üretime yarar etmiyor. Zira yüzey akışa geçiyor, selleri meydana getiriyor, fizikî ziyanlar meydana geliyor ve bu biçimde dalgalanmalar, ziraî deseninizi ve döneminizi etkiliyor” diye konuştu.
