Selçuklu Devleti devrinde, 1196-1197 tarihlerinde inşa edilen Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki tarihi Ulu Cami’nin minaresi eğriliği ile biliniyor. Yıllardır eğik olmasına karşın ayakta duran minarenin yüzey bezemelerinde dökülmeler olunca restorasyon kararı verildi. Fakat minarenin birinci yapıldığı vakitlerde gurura altı, orta jenerasyon ve alt kural kısmında bulunan, devrin ustaları tarafından ‘kufi’ tekniği ile yazılan yazıların bir kısmının büsbütün, bir kısmının de kısmen döküldüğü tespit edildi. Bu yazıların özgün hali ile yine tespiti için titiz bir çalışma başlatıldı. Dökülen yazıların alt kısmında yer alan ve ‘bisküvi’ diye tabir edilen harçlar incelendi.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Öğretim Vazifelisi Ali Toy ile Erciyes Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sultan Murat Topçu’nun çalışması ile döküntü ve eksik yazıların tümü ortaya çıkarıldı. Böylelikle minarenin onarım süreci için kritik bir etap tamamlanmış oldu. Minaredeki onarım çalışmalarının yakın vakitte başlayacağı açıklandı.
‘YAZILAR BULUNMASA BÜYÜK EKSİKLİK OLACAKTI’
Vakıflar Sivas Bölge Müdürü Cemal Karaca, çok değerli bir çalışmanın tamamlandığını belirterek, “Bu müjdeli bir haber aslında. Bazen tarihi binaların yahut bu vakıf yapıtlarının hayat bulması noktasında karşımıza ne çıkacağını bilmiyoruz. Başlangıcında karşımıza minarede bulunan ve kaybolmaya yüz tutmuş ecdadın yapmış olduğu kufi yazılar çıktı. Bu harikulade bir tespit aslında. Yazılara gerek erdeme kısmındaki bulunan alt kısımda kaybolan kısımlar gerek orta jenerasyondaki kısımlar, gerekse alt esasta bulunan yazıların her biri devir içerisinde yazılmış Selçuklu kufisi dediğimiz üslupla yazılan yazılardır. Böylelikle bu yazıları görür görmez üst kısımda kaybolanları da bulmak ismine tekrar tekniği açısından kullanıyorum ‘bisküvi’ dediğimiz, altta kalan harçlardan yola çıkarak, çok değerli iki hocamızla bu yazıların hakikatini ortaya çıkardık. Allah’a hamd ediyorum. Bu minare, her halükarda yapılır ve düzeltilir. Fakat bu yazılar bulunmazsa büyük bir eksik ve kayıp olurdu. Bugün mutluluğum kat kat arttı” dedi.
‘ŞEREFENİN ALTINDA ‘MÜLK ALLAH’INDIR’ YAZIYOR’
Karaca, minarenin 3 farklı noktasındaki yazıların tümünün tekrar yerine özgün hali ile konulacağını belirterek, “İnşallah o yazılar şu anda heyetimize görüşmek üzere ele alındı. Onların kazandırılması noktasında onarım çalışması başladığı an, birinci evvel o yazıları kurtarmış olacağız. Minarenin erdeme kısmında Arapça, ‘Mülk Allah’ındır’, ortadaki jenerasyonda ise ‘Allah’tan öbür ilah yoktur. Hazreti Muhammed Allah’ın peygamberidir, Muhammed içinizden hiçbirinizin babası değildir’ yazmaktadır. Alt kısımda ise kısa, uyarıcı ve vurgulu yazılar var. Bir de alışılmış kendi devir içerisinde bunların ‘kufi’ tekniği dediğimiz yazılar kullanılmış. Vilayetimizde hattat Cafer Kelkit ile başlattığımız çalışma ile sonuca hakikat ilerliyoruz” diye konuştu.
